Çanakkale Savaşı Araştırma Merkezi (Mansiyon Özel Ödülü)

Bağlam

Çanakkale Savaşı Araştırma Merkezi, fiziksel ya da mekânsal tartışmaların ötesinde, tarihten devralınan öz ile imgeler dünyasında hissel dokunuşlara da yer verme gerekliliğini doğurdu. Önerilen yapı, bu nedenle hisler ve imgeler üzerine yoğunlaştı, yapının fizikselliği ile bir bağı olup olmadığını, savaş ile ilgili ampirik gerçeklerin bunlardan ibaret olup olmadığını sorguladı. Bu noktada binadan ne beklendiği ve kullanıcı hafızasında kolektif bir ürün olarak nasıl bir ilişki kurduğu sorusunu da beraberinde getirdi. Kentlinin ya da kullanıcının bunu kavraması belki zor olabilir ancak mekanın niteliğini bu anlamda yargılamanın sorumluluğunu üstlendi. Biçimin, işlevin, strüktürün ya da malzemenin üzerine geliştirilmiş basit çözümlemelerden çok daha derin bir önermeyi tartışmaya sundu.

Özellikle bir binanın fiziksel bağlamından kopup imgeler dünyasında kolektif hafıza üzerinde bıraktığı etkiler nasıl kurgulanabilir? Savaş gibi günlerce, yıllarca konuşabilecek bir olgu nasıl tek bir artifakta dönüşebilir? soruları üzerine yoğunlaştı.

Konsept

Projede önerilen “artifakt” yalın ve tarafsızdır; yakın tarihin anlaşılması kolay olmayan ve karmaşık sonuçlarını sindirmiş, ayıklamış ve üst ölçekten bakabilen bir güçte olmayı sorgular. Belirli bir his yoğunluğu, alışık olunandan farklı bir şekilde geliştirilir. Böylelikle yapı, savaş kavramının yarattığı imgeler ile güçlü bir analoji kurmaya çabalar. Bu his yoğunluğunda neyin ne kadar gerçek olduğunu anlamak ise kullanıcıya kalır.

Kitle

Somut ve yapay bir prizmanın parçalanmış ve bozulmuş halidir, karanlığın ve kırılmışlığın bir tür ifadesidir. Eksik parçaların bir araya getirilmesini bekler adeta. Somut bir gerçeğin, soyut anlamlarını yorumlar. Soyutlama; parçalanma, ayrılma ve kırılma gibi beklenmeyen, kontrol altında tutulamayan etki ve iz bırakmayı amaçlar. Bu etki kendini var eden savaş olgusuna karşıt bir şekilde ışık yayan ve aydınlık bir kitle olma hedefini taşır. Böylelikle, yapı kendini var eden savaş kavramı ile bir tür diyalektik bağ kurar.